Ca dao và tục ngữ Đồng Nai

Đồng Nai là tỉnh thuộc vùng Đông Nam Bộ Việt Nam. Đồng Nai hội tụ những sắc màu văn hóa, bề dày lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước. Trải qua bao năm tháng chiến tranh gian khổ, mảnh đất và con người nơi đây được các thi sĩ khắc họa qua từng con chữ để lưu dấu muôn đời. Bài viết dưới đây, VOH sẽ gửi đến bạn những bài thơ, ca dao tục ngữ hay nhất về Đồng Nai - vùng đất thấm đẫm nghĩa tình.

Ca dao tục ngữ Đồng Nai

Là một vùng đất với hơn 300 năm hình thành và phát triển, Đồng Nai ghi dấu trong trái tim nhiều người bởi sự đa dạng văn hóa, cảnh sắc thiên nhiên độc đáo và tình ngươi sâu đậm. Cùng đến với những câu ca dao tục ngữ Đồng Nai được lưu truyền theo thời gian và trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa của người dân xứ Đồng Nai.

1. Ác như cá sấu Vùng Gấm

2. Cơm Nai Rịa, cá Rí Rang

3. Chẳng thà đi Đồng Nai
Không thà đi phá Cầu Hai tháng mười.

4. Gạo Cần Đước, nước Đồng Nai
Ai về xin chớ cho ai theo cùng.

5. Bao giờ cạn nước Đồng Nai
Sụt chân đất Tháp mới sai lời nguyền.

6. Rủ nhau đánh cá Đồng Nai
Cá kia chẳng được một ngày đến trưa.

7. Bao giờ cạn lạch (rạch) Đồng Nai
Nát chùa Thiên Mụ mới phai lời nguyền.

8. Đồng Nai xứ sở lạ lùng
Dưới sông sấu lội, trên rừng cọp um.

9. Đồng Nai gạo trắng nước trong
Ai đi đến đó thời không muốn về.

10. Đồng Nai có bốn rồng vàng
Lộc họa, Lễ phú, Sang đàn, Nghĩa thi.

11. Đồng Nai, Châu Đốc, Định Tường
Lòng anh sở mộ con gái vườn mà thôi.

12. Trần gian địa ngục là đây
Đồn điền Đất Đỏ nơi Tây giết người.

13. Bao giờ Long Thọ hết vôi
Đồng Nai hết nước anh thời quên em.

14. Bốn mùa em chẳng phải lo
Gạo Đồng Nai, vải Nghệ Tĩnh, em ấm no một đời.

15. Đồng Nai nguồn mọi cao sang
Chảy xuống hai hàng, hàng Đại, hàng Sâm.

16. Nhà Bè nước chảy chia hai
Ai về Gia Định Đồng Nai thì về.

17. Đồng Nai nước ngọt gió hiền
Biên Hùng muôn thuở tiếng truyền an vui.

18. Đường về đất đỏ miền Đông
Cao su bao lá hận lòng bấy nhiêu.

19. Trần gian địa ngục là đây
Đồn điền Đất Đỏ nơi Tây giết người.

20. Hết gạo thì có Đồng Nai
Hết củi thì có Tân Sài chở vô.

21. Đồng Nai xa lắm ai ơi
Gởi thư thư mất, gởi lời lời quên.

22. Nồi đồng thì úp vung đồng
Con gái xứ Bắc lấy chồng Đồng Nai.

23. Đồng Nai gạo trắng như cò
Bỏ cha, bỏ mẹ xuống đò theo anh.

24. Bao giờ Long Thọ hết vôi
Đồng Nai hết nước anh thời quên em.

25. Xay lúa, giã gạo Đồng Nai
Gạo thóc về ngài, tấm cám về tôi.

26. Biên Hòa có bưởi Thanh Trà
Thủ Ðức nem nướng, Ðiện Bà Tây Ninh.

27. Ngày xưa giặc Pháp sang đây
La Ngà máu đổ chôn thây quân thù.

28. Nhà Bè nước chảy phân hai
Lòng Tàu, Soài Rạp, Đồng Nai oai hùng.

29. Chim bay về núi Biên Hòa
Chồng đây vợ đó ai mà muốn xa.

30. Chị Hươu đi chợ Đồng Nai
Bước qua Bến Nghé ngồi nhai thịt bò.

31. Ai ơi về Đại Phố Châu
Thăm núi Châu Thới, thăm cầu Đồng Nai.

32. Ai về Phú Hội, Phước Thiền
Chôm chôm xóm Hố, sầu riêng xóm Vườn.

33. Làm trai cho đáng nên trai
Phú Xuân cũng trải, Đồng Nai cũng từng.

1. Trầu Đồng Nai trầu ăn nhả bã
Thuốc Đồng Môn thuốc hút phà hơi
Trầu nồng thuốc thắm ai ơi
Gá duyên chồng vợ ở đời trăm năm.

2. Sông Đồng Nai nước trong lại mát
Đường Hiệp Hòa lắm cát dễ đi
Gái Hiệp Hòa xinh như hoa thiên lý
Trai Hiệp Hòa chí khí hiên ngang.

3. Trà Phú Hội, nước Mạch Bà
Sầu riêng An Lợi, chuối già Long Tân
Cá Bui, sò huyết Phước An
Gạo thơm Phước Khánh, tôm càng rạch Nhum.

4. Trèo lên Ba Dội tôi coi
Bốn dội tôi ngồi năm dội tôi trông
Nồi đồng lại úp vung đồng
Con gái xứ Huế lấy chồng Đồng Nai.

5. Biên Hòa xứ bưởi thanh thanh
Có cô bán bưởi xinh xinh trữ tình
Anh đây lên thác xuống ghềnh
Đá mòn sông cạn quyết chung tình với em.

6. Nước mắm ngon dầm con cá đối
Gạo Đồng Nai xáo với khoai bùi
Đợi chi sữa ngọt rượu mùi
Đợi chi vây bóng mới vui cửa nhà
Đợi chi nhung lụa lượt là
Đợi chi ăn diện mới ra con người.

7. Cậy chàng mua lụa Đồng Nai
Chàng sao lại hỏi vắn dài làm chi
Đã từng ăn cận nằm kề
Nóc này bao nả, chàng thì nhớ cho
Thì chàng liệu lấy mà mua.

8. Rồng chầu ngoài Huế ngựa tế Đồng Nai
Nước sông trong chảy lộn sông ngoài
Thương người quân tử lạc loài tới đây,
Tới đây thì ở lại đây
Bao giờ bén rễ xanh cây sẽ về!

9. Anh xa em chưa đầy một tháng
Nước mắt lai láng hết hăm tám đêm ngày
Răng chừ nước ráo Đồng Nai
Sông Gianh hết chảy, mới phai lời nguyền.

10. Nước sông Đồng Nai sóng dồi lên xuống
Cửa Đồng Môn mây cuốn cánh buồm xuôi
Bậu với qua hai mặt một lời
Trên có trời, dưới có đất
Nguyện sông cạn non dời cũng chẳng xa.

11. Ghe bầu trở lái về đông
Con gái theo chồng bỏ mẹ ai nuôi?
Mẹ tôi đã có người nuôi
Tôi thương chú lái, tôi xuôi một bề
Dầu mà chú lái có chê
Tui theo chú bạn tui về Đồng Nai
Đồng Nai hai nước giao kề
Kẻ đi có vợ người về có con.

12. Đốn cây cảm cọc ngăn tàu
Lòng sông Vũng Gấm, Bà Hào, Phước An
Làm cho quân giặc hoang mang
Không cho khủng bố ruồng càn chiến khu.

Những bài thơ Đồng Nai ý nghĩa sâu sắc

Vào thời kỳ chiến tranh khói lửa, người dân Đồng Nai đã không tiếc máu xương anh dũng đứng lên giành lấy từng tất đất quê hương. Dù chiến tranh đã lùi xa, nhưng những bài thơ về Đồng Nai khi viết về thời kỳ kháng chiến luôn tạo dấu ấn khó phai trong lòng những lớp người được sinh ra và lớn lên khi đất nước đã hòa bình.

Du kích Đồng Nai (Tác giả: Đoàn Văn Nghệ)

Chiến khu Đ có từ thuở ấy
Có một anh đồng chí
Sau Nam Kỳ khởi nghĩa năm bốn mươi
Đưa chi bộ về rừng Đồng Nai
Lập chiến khu nuôi chí lớn.

Nước ngọt, dân thương, rừng rộng
Tiếng súng đêm đêm phá mộng bọn lính, tề
Bạn với núi rừng, trái cam, măng le.

Đêm lắng nghe gió trời muôn dặm:
Thuyền Hít-le chìm đắm.
Biển Liên Xô sóng đỏ dâng trào
Pháp mở cửa Đông Dương quỳ gối
Rước Nhật vào
Hơn hai triệu đồng bào chết đói…
Chi đội vũ trang mới tròn tiểu đội
Cơ sở nhân dân chỉ nội huyện Tân Uyên.
Phải chống nguỵ, tề bố ráp ngày đêm
Suất năm năm, hai chính quyền Pháp, Nhật.
Ngày đói ăn rau, đêm lo thao thức
Mỗi năm thêm nấm mộ giữa rừng:
Ba Tôn, Bảy Chiếp, Út Liễng, Tư Mừng…

Bỗng một chiều sương
Gió thu đang tơ vàng lá cám.
Động bước chân ai, giật mình rừng thẳm.
Anh Giỏi về, người thợ xưởng Ba Son.
Lá cờ son
Tay anh hé mờ
Lệ du kích Đồng Nai thấm vào vải đỏ.
Giữa mùa thu mà hoa nở thình lình.

Đọc truyền đơn như đọc bức thư tình
Từng chữ một đánh vần đến thuộc
Chiến khu xanh đêm vui đỏ đuốc
Suối mừng reo, tiếng guốc nhịp đều đều.
Chợ Tân Uyên bỗng lên giá lụa điều
Mua lụa đỏ cũng bị tra, bị đánh.
Cờ Việt Minh, ngôi sao năm cánh
Như tim vàng ngự giữa lòng son.
Cách mạng đến giữa mùa trăng tháng Tám
Chiến khu Đ, rừng vắng bóng tưng bừng.
Sợi dây thừng thắt bao đạn quanh lưng
Áo rách vai, đầu trần, đi khởi nghĩa.

Những tròng mắt bừng bừng ánh lửa
Gót chân chai giậm vỡ nhựa đường.
Cờ đỏ sao vàng
Đã ngập trời Nam Bộ:
Những đoàn người như thác đổ
Tiếng hò reo đất lở nghiêng trời
Bọn giặc Nhật rụng rời
Quỳ dâng lại Sài Gòn và lục tỉnh

Người du kích Đồng Nai gác tòa thị sảnh
Ngỡ từ nay hết nghe lạnh rừng sâu.

Nhớ miền Đông (Tác giả: Xuân Miễn)

Chưa chi mà đã nhớ miền Đông
Cứ muốn ghì ôm lấy núi rừng
Ôi! Tiếng chim hoàng kêu buổi sáng,
Nỉ non trong lá vượn ru con.
Ta sắp xa rồi! Ta sắp xa:
Những chiều rừng thẳm gió bao la,
Bập bùng ngọn lửa trong lều nhỏ,
Vang tiếng bầy voi giữa rú già.
Những buổi vai mang nặng gánh mì
Trảng xa ngập nước mỏi chân đi.
Những trưa tranh cắt mình đau xót,
Nhà cất lên rồi lại dọn đi.
Nửa đĩa cơm chia đỡ đói lòng,
Phá rừng gai móc xé da lưng
Mồ hôi đổ xuống se lòng đất
Cho lúa khoai lên mượt rẫy vồng.
Cơn sốt nằm run đến sập giường,
Rét xong lại dậy cuốc như thường.
Miền Đông “gian khổ mà anh dũng”
Đôi lúc tương tư một tán đường.
Lá bứa chua chua, củ chụp bùi
Nhiều khi cơm lạt vẫn cười vui.
Tòn ten chiếc võng trong giờ nghỉ,
Mẩu thuốc tàn chia bập mấy người.
Ấm sao tình bạn lính miền Đông
Một bước xa đi nhớ núi rừng
Men mét làn da cười nghẹn nghẹn
Ra đi kết ngãi với bàng đưng.

Sông Đồng Nai (Tác giả: Huỳnh Văn Nghệ)

Đồng Nai sông nước anh hùng.
Nguồn xa, xa tận núi rừng hoang vu.
Lệ tiên kết đọng hồ sâu
Còn mơ cao rộng nhớ màu gió trăng

Xông pha vượt núi băng ngàn,
Gặp Là Ngà nghĩa bạn vàng kết đôi
Thề: “Dù trắc trở núi đồi
Cũng liều sống thác tìm trời tự do...”

Đôi lòng nặng chí giang hồ
Ngàn thu say bước trở về biển xanh.
Đường xa lên thác xuống gành
Ruộng đồng lưu luyến thị thành mến ưa.

Lệ đời tràn ngập hồn thơ
Bao phen lũ hận bẻ bờ đau thương.
Gió ngang, thuyền ngược trăm đường
Đồng Nai hoà Thái Bình Dương dâng trào.

Nghĩa trang quân đội Biên Hòa (Tác giả: Lê Thị Ý)

Ði trên đường phố Sài Gòn
Lòng nghe rạo rực tâm hồn trẻ thơ
Cuộc tình ướt át năm xưa
Em mười tám tuổi tóc vừa chấm vai
Chuông nhà thờ đổ ngân dài
Người về nắng cháy, hoa cài áo xanh.
Uy nghi trong bước quân hành
Dịu dàng êm ái, ân tình xa xôi.
Chiều nay ngang chỗ anh ngồi,
Tượng người lính đã mất ngôi bao giờ
Nghĩa trang quân đội bụi mờ
Tiếc thương đẹp ý bài thơ cho người.
Tan hàng còn nắm xương phơi
Và trong ân oán, xác trôi ngược dòng.
Quê hương khói lửa cay nồng,
Quê hương sau trận chiến, đồng cỏ xanh.
Bước trên đường phố một mình
Nhớ đường Thiện Thuật mối tình dở dang
Vô tình đạp chiếc lá vàng
Tiếng khô khan vỡ thời gian chuyển hình.